” پروژه حفظ الصحه و آب پاک ۲۴۰۰ خانواده را در قریه خلیان تالقان از آب آشامیدنی مستفید میسازد “
قریه خلیان در ۱۵۰ کیلومتری شمال تالقان، مرکز ولایت تخار موقعیت دارد. جاده ی که ما بالای آن سفر می نمودیم هموار بود و در نواحی دو طرف آن سبزه های تازه قرار داشت. هرچند جریان دو رودخانه از چند کیلومتری آن مناطق می گذشت، اما آن مناطق تنها با آب باران آبیاری میگردید.
مردم مستمند این قریه فاقد آب آشامیدنی بودند که ازسالها بدینسوآب اشامیدنی ایشانرا با حفر حوض های کوچک که در آن آب باران و سیلاب ذخیره میگردیدتهیه میکردند که اهالی و حیوانات در این قریه از آن آب استفاده می نمودند.
ما به قریه خلیان رسیدیم، جائیکه در حدود ۱۸۰۰۰ باشنده دارد که به ۲۴۰۰ خانواده تقسیم میگردد. یک قریهٔ معمول مثل دیگرقریه جات افغانستان به نظر رسید. تقریبأ هر فرد در این قریه پیشهٔ دهقانی داشت و مشغول کشت و کار در مزارع زراعتی ایشان بودند. در این قریه ما با اهالی آن صحبت کردیم و آنها در مورد پروژه چنین می گفتند” این در زندگی اولین بار است که ما مزهٔ اصلی آب آشامیدنی را چشیدیم“. موجودیت آب آشامیدنی در این قریه در نتیجه تطبیق پلان پایپ کشی آب از سوی کمیته سویدن برای افغانستان مهیا گردید.
آقای عبدالدیان، ملا امام قریه خلیان در مورد قریه برای ما چنین توضیحات داد: ”قریه خلیان دارای سابقهٔ چندین صد ساله است. این قریه در گذشته نفوس کم داشت؛ اما تا جائیکه من میدانم، در این قریه ما همواره مشغول حفر حوض های کوچک آبی بوده ایم؛ که در آن آب باران، برف و سیلاب ذخیره میگردد. از آب این حوض ها نه تنها انسانها، بلکه حیوانات نیز بخاطر نوشیدن استفاده می نمودند. ما از ملوث بودن آب حوض ها خبر داشتیم اما چاره ی دیگر نداشتیم“.
آقای عبدالدیان افزود:”هنوز هم ما در قریه حوض های آب داریم؛ اما آب آن ملوث و نمکین است. ما نیمتوانیم از آب این حوض ها بخاطر نوشیدن و پختن غذا استفاده کنیم. آب ملوث یک دلیل کلان برای امراض درد شکم بود. هرگاه حوض ها در تابستان از آب خالی می شدند، بعدأ ما مجبور بودیم تا از ولسوالی ینگی قلعه که چند کیلومتر دور تر از قریه ما قرار دارد، آب آشامیدنی بیاوریم. “
عبدالدیان گفت: ”اطفال ما به علت عدم موجودیت آب آشامیدنی در قریه از تعلیم و تربیه محروم بودند. آنها مشغول انتقال آب آشامیدنی از دیگر جا ها به قریه بودند؛ اما فعلأ ما به آب آشامیدنی دسترسی داریم و اطفال ما برای مکتب رفتن و درس خواندن وقت کافی دارند. “
به گفته آقای عبدالدیان مردم محل چندین مراتب مکررأ از وزارت های زیربط دولت افغانستان درخواست نموده بودند تا به مشکل آب آشامیدنی این قریه رسیدگی نمایند؛ اما انجنیران از سوی وزارت احیا و انکشاف دهات ساحه را پس از نظارت به حال خودش وا گذاشتند؛ زیرا از نظر آنان کدام راه حل برای رسیدگی به مشکلات آب این قریه وجود نداشته.
در سال گذشته اهالی قریه به کمیته سویدن برای افغانستان مراجعه نمودند. تیم انجینران از بخش انکشاف دهات کمیته سویدن ساحه را مورد بررسی قرار دادند. پس از آن انجام بررسی، طرح پلان تخنیکی و تخمین مصارف به این نتیجه رسیدند که امکان فراهم ساختن آب آشامیدنی به این قریه از طریق یک چشمهٔ آب که در فاصله ۱۸ کیلومتری این قریه میان کوهستانها موقعیت دارد، وجود دارد. کمیته سویدن برای افغانستان با یک مبلغ بیش از ۹,۲ میلیون افغانی از بودیجه آژانس انکشافی سویدن، آژانس همکاری انکشافی بین المللی سویدن (SIDA) این پروژه را آغاز نمود.
سیف الرحمن، متعلم صنف ۱۲ میگوید:”قبلأ آب آشامیدنی را من از دیگر قریه ها با بشکه های پلاستیکی انتقال میدادم. این وظیفهٔ همه همسالانم بود که از دیگر جا ها آب بیاوریم؛ که به همین خاطر ما نمی توانستیم به مکتب برویم. اما حالا آب در چند قدمی دروازه هایمان رسیده است و من با تمام دوستانم حالا میتوانیم به مکتب برویم. “
به گفته آقای محمد آصف حکمت، مدیرپروژه انجنیری تخار، کار این پروژه شامل تصفیه و پوشش چشمهٔ آب، تمدید پأیپ عمومی آب وانتقال آن بالای سه رود خانه توسط کیبل درحالت تعلیق میباشد؛ تا اینکه از احتمال هر نوع خساره به پأیپ در موقع سیلاب ها جلوگیری صورت گیرد. به گفته وی پروژه در هماهنگی نزدیک با انجنیران بخش انکشاف دهات دفتر ساحوی شمال شرقی کمیته سویدن برای افغانستان واقع شهر تالقان و دفتر مرکزی کابل انجام پذیرفت.
آقای حکمت گفت که پروژه در ماه جون سال ۲۰۱۵ آغاز یافته و در ماه نومبر در مدت شش ماه تکمیل گردید. مردم محل نیز در کار های این پروژه چون حفرکاری لازم، انتقال پأیپ و سمنت به محل کار و اعزام کارگران داوطلب سهم گرفتند.
یک مخزن بزرگ با ظرفیت ۱۰۰ مترمکعب آب با ارتفاع حدود ۲ کیلومتر در بالای تپه به عنوان مخزن عمومی که نخست آب در آن ذخیره گردیده و سپس به شش مخزن فرعی دیگر توزیع میگردد، اعمار شده است. هر یک از مخازن فرعی با ظرفیت حدود ۴۰ مترمکعب آب سنجش گردیده است. مخازن فرعی برای ۳۰۰ الی ۴۰۰ خانواده آب مهیا میسازد. این مخازن به سیستم سرریز اعمار گردیده اند؛ تا اینکه از خسارات در آمان مانده و پأیپ های آن در صورت لازم پاک کاری شوند. آب سرریز از طریق پأیپ ها به حوض های کوچک نیز هدایت میشوند؛ تا از آب آن بمنظور استفاده حیوانات، باغداری خانه و آبیاری درختان کنار قریه بکار رفته و در نتیجه یک محیط سرسبز فراهم گردد.
داخل این مخازن با زینه فولاد مجهز گردیده اند؛ تا سالانه یکبار شستشو داده شوند. در هرمخزن یک تن محافظ برای مراقبت و حفاظت از آن از سوی مردم محل به کار گماشته شده است.
شماری از مردم آب را بوسیله پأیپ آب به خانه هایشان انتقال داده اند. آنها پایپ را به مخازن آب وصل نموده اند.
کمیته سویدن برای افغانستان در کنار پروژه آبرسانی خویش، پروژه حفظ الصحه را نیز درمحل تطبیق کرده که درآن بیشتر از ۲۵۰ باب تشناب اعمارگردیده وآموزش های صحی فردی برای اهالی منطقه نیز ارائه گردیده اند. در مجموع به تعداد ۶۷۴۲ تن آموزش بهداشتی دریافت نموده اند که از جمله ۳۴۶۲ تن آنان مرد و ۳۲۸۰ تن دیگر آنان را اناث تشکیل میدهد.
جمال الدین یک دوکاندار محل که سبزیجات می فروشد چنین میگوید: ”من یک باغچه کوچک در نزدیک خانه ام دارم. قبل از تطبیق پروژه آبرسانی ما حتی نمیتوانستیم چند قطره آب را ضایع کنیم؛ اما حالا آب کافی داریم و من میتوانم باغچه کوچک خود را نیز با این آب آبیاری کنم. “