صنوف اضطراری برای دانش آموزان عودت کننده

مسلمه در حالیکه در صنف در کنار خواهر خود نوبهار نشسته است چنین میگوید: «من در یکی از مکاتب پاکستان دانش آموز صنف اول بودم. زمانیکه خانواده ام دوباره به افغانستان بر می گشت، من بخاطر از دست رفتن مکتب و دروس ام بسیار غمگین بودم. من کتب درسی خود را نیز با خود آورده ام. هرگز نمیدانستم که در اینجام شامل مکتب میشوم؛ اما یک روز پدرم مرا در این مکتب شامل ساخت تا درس بخوانم و با مضامین درسی اینجا بلد شوم.»

در این مکتب ۳۹ تن دانش آموز دختر شامل است. مسلمه میگوید: «ما چهار خواهر هستیم. من با یک خواهرم شامل صنف اول هستیم و دو تن دیگر ما خوردسال استند. من میخواهم در آینده یک داکتر شوم و مصدر خدمت به جامعه شوم.»

کمیته سویدن برای افغانستان به تعداد ۹۸ صنف درسی را در ولسوالی های رودات، بهسود، سرخرود و کامه تأسیس نموده که در آن ۳۲۸۸ تن دانش آموز بشمول ۱۶۱۵ تن از طبقه اناث مشغول فراگیری دروس اند. کمیته سویدن تعداد ۹۸ تن معلم اعم از ۱۸ معلم زن را برای تدریس این دانش آموزان از صنف اول الی پنجم گماشته است.

داکتر نیاز الرحمان، کارمند ارشد تعلیمات عمومی کمیته سویدن در دفتر ساحوی جلال آباد میگوید: «کمیته سویدن برای افغانستان پروژه برگزاری صنوف اضطراری را برای دانش آموزان و مهاجرین عودت کننده و خانواده های بیجا شده داخلی روی دست گرفته است که پس از پایان یافتن شش ماه تدریس اینها شامل مکاتب دولتی میشوند. موقعیت این صنوف بر اساس ارقام بلند تعداد عودت کنندگان در محل تعیین گردیده است.»

به گفته وی ولسوالی بهسود دارای ۱۱۵۶ دانش آموز بوده که ۴۹۰ تن آنان را دانش آموز دختر تشکیل میدهد. به همین ترتیب در ولسوالی سرخرود ۵۴۶ دانش آموز بشمول ۳۱۷ دانش آموز دختر، در ولسوالی کامه ۹۹۴ دانش آموز بشمول ۴۵۹ دانش آموز دختر و سرانجام در ولسوالی رودات به تعداد ۵۹۲ دانش آموز بشمول ۳۴۹ دانش آموز دختر شامل صنوف اضطراری میباشند.

داکتر نیاز الرحمان میفزاید: «۳۳ صنف تنها برای دانش آموزان دختر اختصاص یافته است؛ در حالیکه ۲۹ صنف مختلط برای دانش آموزان پسر و دختر و ۳۶ صنف تنها برای دانش آموزان پسر اختصاص یافته اند. کمیته سویدن اکنون در جریان پروسه چاپ و توزیع کتب درسی و فراهم داشتن مواد قرطاسیه برای شاگردان قرار دارد. تعداد بیشتر این دانش آموزان شامل صنوف اول، دوم و سوم میباشند. رادیو کمک (رادیو اید) این پروژه را تمویل نموده است و کمیته سویدن برای افغانستان آنرا به اجرا می گذارد.»

عبدالوهاب حلیم سرمعلم مکتب ابتدائیه شهید عبدالجبار است. او میگوید: «ما دارای ۲۰۰ صنف درسی هستیم که در آن به تعداد ۱۰۷ تن دانش آموز دختر توسط شش معلم بشمول دو معلم زن آموزش می بینند. تمام این دانش آموزان از مهاجرین عودت کننده اند.»

عابده یک تن دیگر از این دانش آموزان در محل ده طاهر ولسوالی کامه میگوید که آنان قبلأ در محل اتمانزی کشور پاکستان سکونت داشتند. او اظهار داشت: «در اینجا مضامین درسی و طرز ادای کلمات و جملات از آنچه که ما در پاکستان می آموختیم متفاوت است؛ ولی ما به آن عادت میکنیم.»

هدیه الله نظر یک تن از استادان مسمله که خود از پوهنتون پشاور فارغ گردیده و دو سال قبل وی با فامیلش به کشور برگشته است میگوید: «نصاب درسی افغانستان در مقایسه با نصاب درسی پاکستان کاملأ متفاوت است. تدریس در پاکستان بیشتر به زبان های ملی اردو و انگلیسی صورت میگیرد؛ اما اینجا در افغانستان دروس به زبان های ملی دری و پشتو ارائه میشود.»

به قول داکتر نیاز الرحمان، برای شاگردان در صنوف اضطراری مضامین درسی افغانستان تدریس میشوند تا با آن آشنا شوند. این پروژه برای مدت شش ماه طراحی گردیده است و به محض به پایان رسیدن دوره تدریس، شاگردان باید در صحنه امتحان که از سوی ریاست معارف این ولایت برگزار میگردد حاضر شوند؛ تا بر اساس شایستگی های شان در مکاتب دولتی جذب شوند.

او میگوید: « در افغانستان یک سیستم آزمون برای شمولیت در مکاتب وجود دارد. آنعده از دانش آموزان که از پاکستان یا کشور های دیگر به افغانستان عودت می نمایند باید در این امتحان حضور یافته و سپس بر اساس شایستگی و سطح آشنایی شان با مضامین درسی افغانستان، در مکاتب دولتی جذب میشوند.»

به گفتهٔ وی هرگاه دانش آموزان عودت کننده در امتحان شمولیت در مکاتب افغانستان کامیاب نشوند، آنها در همان صنف که در مکاتب پاکستان شامل آن بودند، جذب نمی گردند. برگزاری صنوف اضطراری دانش آموزان صنف دوم و بالاتر از آن را از آشنایی با مضامین درسی افغانستان مستفید میگرداند؛ در غیر آن این دانش آموزان در صنوف پائین تر جذب شده و سبب میشود تا دانش فراگرفتهٔ شان به هدر رود.

در همین حال پروفیسور الله داد اسماعیل زاده و محمد آصف شینواری، از سخنگویان ریاست معارف این ولایت از برگزاری صنوف اضطراری توسط کمیته سویدن ستایش بعمل آورده و ابراز داشته اند که آنها کمیته سویدن را در امر برگزاری صنوف درسی و استخدام اساتید برای دانش آموزان عودت کننده حمایت همه جانبه می نمایند.